Bijlage 4.0 Drietrapsoplossing

Download deze bijlage als PDF:
233028_SWV R&G_bijlage 4.0 v3.pdf

Vastgesteld document
ALV
Drietrapsoplossing: 1e versie d.d. 17-06-2020
Drietrapsoplossing: 2e versie d.d. 20-06-2021

Drietrapsoplossing

1. SAMENVATTING

Een kwantitatief en kwalitatief onderzoek heeft in het voorjaar 2020 plaatsgevonden n.a.v. de grote toename van aanvragen HGO en aanvragen TLV. Conclusies en aanbevelingen zijn opgeleverd welke door een ALV regiegroep uitgewerkt zijn in leidende principes en een drietrapsoplossing.

De leidende principes en de drietrapsoplossing zijn overgenomen door de directeur-bestuurder van het SWV en voorgelegd aan en vastgelegd door de ALV op 17 juni 2020.

De drietrapsoplossing bestaat uit:

• Generieke maatregelen: vooral bedoeld om effecten op relatief korte termijn te bereiken, zodat er een sluitende meerjarenbegroting gerealiseerd kan worden.
• Oplossingsrichtingen: vooral bedoeld om beleid- en systeemveranderingen (vormen en processen) te realiseren, zodat op meer lange termijn gewenste effecten bereikt worden;
• Ontwikkeling op processen: door beleid- en systeemveranderingen te verbinden aan de dialoog en gedragsverandering ontstaat er een cultuurverandering (van passend onderwijs naar meer inclusief onderwijs).

Er waren oorspronkelijk tien maatregelen voorgelegd, waarvan er zeven zijn vastgesteld en ingevoerd (in augustus 2020 en augustus 2021), deze worden later toegelicht.
Er zijn vijf oplossingsrichtingen geformuleerd welke neergelegd bij de vier verschillende steunpunten en bij een (be)stuurgroep. Hierdoor is het bestuurlijk overleg regionaal steunpunt (BORS) op volle toeren gaan draaien. Gedurende het jaar 2020 en 2021 is er hard gewerkt in de verschillende gremia én is samenwerking ontstaan en zijn resultaten te zien. Hierdoor krijgt verantwoordelijkheid en eigenaarschap bij schoolbesturen een verdieping. Een toekomst waarin meer “decentraal” uitvoering wordt gegeven aan centraal vastgestelde missie en visie ligt voor ons.

Leidende principes

De leidende principes zijn voor het eerst gepresenteerd in de ALV van juni 2020. De leden (schoolbestuurders) onderschreven het belang en na diverse besprekingen werd er in juni 2021 de definitieve versie vastgesteld.

1. wij zijn samen verantwoordelijk voor alle kinderen
2. wij zijn samen verantwoordelijk voor een sluitende meerjarenbegroting
3. regulier onderwijs waar mogelijk, speciaal wanneer nodig
4. we gaan uit van de goede bedoeling (vertrouwen), spreken elkaar aan en willen aangesproken worden
5. we sluiten aan bij de ontwikkeling van scholen in relatie tot de missie van het samenwerkingsverband

De leidende principes zijn en worden gebruikt bij het uitwerken van iedere maatregel, oplossingsrichting of beleidsverandering. Door het gesprek is een eerste aanpassing gemaakt.

2. DRIETRAPSOPLOSSING UITGEWERKT

De generieke maatregelen zijn vooral bedoeld om effecten op relatief korte termijn te bereiken, zodat er een sluitende meerjarenbegroting gerealiseerd kan worden.

Tijdens de ALV van 17 juni 2020 zijn 10 maatregelen voorgelegd door de directeur-bestuurder.

• De eerste zeven maatregelen zijn vastgesteld en ingegaan op 1-8-2020.
• Twee maatregelen zijn na uitwerking en bespreking ingetrokken.
• Een maatregel is verder uitgewerkt en vastgesteld in juni 2021 en ingegaan op 1-9-2021.

De ingevoerde maatregelen zijn:

1. Beperking instroom in het sbo en so
   1. Bao-bao plaatsing
   2. Twee instroomdata
2. Kinderen geplaatst in s(b)o groep 1,2 en 3 krijgen tijdelijke plaatsing
3. Contactpersoon jonge kind stuurt op visie bij traject naar onderwijs
4. Budgetbewaking HGO – steunpuntcoördinator
5. Verbeterd inwerkprogramma steunpuntcoördinatoren en beleidsmedewerkers
6. Scholen meer invloed in regionaal beleid (o.a. via beleidsbijeenkomsten)
7. Implementatie ‘Tlv in de regio’ wordt uitgesteld
10. Verwijzer betaalt mee

3. Vijf oplossingsrichtingen

De oplossingsrichtingen zijn vooral bedoeld om beleid- en systeemveranderingen (vormen en processen) te realiseren, zodat op meer lange termijn gewenste effecten bereikt worden.

De bestuurlijke overleggen regionaal steunpunt (BORS) hebben na de ALV van 17 juni 2020 allen één oplossingsrichting ontvangen en uitgewerkt. Hiervoor werd een onderlegger ter beschikking gesteld, waarin aanleiding, bedoeling, gewenst resultaat, leidende principes, beschikbare documenten en specifieke vragen werden aangegeven. Ieder BORS kreeg de beschikking over een regionaal beleidsmedewerker vanuit het samenwerkingsverband en kon de controller inroepen voor financiële vertaling.

De vijf oplossingsrichtingen waren:

1. Schoolmodel met elementen expertisemodel
2. Leerkracht in de lead (autonomie, motivatie en vakmanschap)
3. Verantwoording en beschikbare, heldere data t.b.v. de (regionale) dialoog
4. Onderwerpen gerelateerd aan so-sbo
5. Time out voorziening

De vijf oplossingsrichtingen zijn uitgewerkt door BORS en zijn voorgelegd tijdens verschillende ALV vergaderingen. De directeur-bestuurder heeft een pré advies opgesteld bij ieder voorstel. Voorstellen die geleid hebben tot beleid worden opgenomen in het ondersteuningsplan 2022-2026.

4. Ontwikkeling op de processen

De ontwikkeling op processen betreft de cultuurverandering; door beleid- en systeemveranderingen te verbinden aan de dialoog en gedragsverandering ontstaat er een cultuurverandering (van passend onderwijs naar meer inclusief onderwijs en van centraal naar op onderdelen decentraal).

De systeemanalyse (kwalitatief onderzoek) laat zien dat het systeem (systeemwereld) meer en meer leidend is geworden in tegenstelling tot wat we met elkaar beogen, namelijk “Ieder kind verdient het beste onderwijs” (missie = de bedoeling).

De wens van de leden in ons samenwerkingsverband om meer ruimte te krijgen voor ontwikkeling in het regionaal steunpunt sluit aan bij de vraag c.q. wens: meer eigenaarschap vanuit gezamenlijke verantwoordelijkheid. Gezamenlijke verantwoordelijkheid op regionaal steunpuntniveau maar ook naar het samenwerkingsverband als totaal. We zijn immers allen verantwoordelijkheid voor de missie (de bedoeling), de visie, de leidende principes en het dekkende aanbod.

Door vanuit de bedoeling (missie) te werken, samen te werken en te ontwikkelen t.b.v. de leefwereld (kind, gezin, school en wijk) dan moet het mogelijk zijn de systeemwereld hierop aan te passen.

We nemen hierbij de ruimte om stil te staan bij continu ontwikkelen. Met leidende principes om richting te geven. Voor meer achtergrond zie verdraaide organisaties.
De onderzoeken geven diverse thema’s om op te pakken. Om de beleving van onmacht en verwarring te verminderen, is een gedrags- cq. cultuurverandering wenselijk. Dit gaat samen met een andere werkwijze. Eén waarmee we directer aansluiten bij wat nodig is; bij vakmanschap en concrete behoeften.
Dit vraagt om ontwikkeling van processen op meerdere niveaus (met eindpunten):

1. samenwerkingsverband in zijn geheel, als lerende netwerkorganisatie (en gedeelde verantwoordelijkheid);
2. ondersteuningsorganisatie van het samenwerkingsverband (waaronder beleid) waar regie aan vakmanschap wordt gekoppeld en waarbij gewerkt wordt door de missie als magneet te gebruiken, ondersteund door leidende principes;
3. werkorganisatie van het samenwerkingsverband met vermindering van administratieve processen en ruimte om te doen wat nodig is;
4. toezicht en bestuur vanuit waarden en toezichtsvisie.

De systeemanalyse ligt er en ons uitgangspunt is dat we de resultaten kunnen vertalen naar de ontwikkeling op processen.

De volgende stap, in lijn met onze wens om continu te verbeteren, is om de dialoog per regionaal steunpunt (met de leefwereld!) te organiseren. Rekening houdend met wat we nu weten van ons systeem en de achterliggende theorie. Om niet alleen missie, visie en passende ondersteuning t.b.v. goed onderwijs voor ieder kind te bespreken. Maar ook om succesvolle initiatieven en gezamenlijk beleid op te halen en te delen.

Proces

• Gedragsverandering verduurzamen naar cultuurgedragsverandering is de focus.
• De systeemanalyse kan desgewenst in andere steunpunten worden uitgevoerd.
• De dialoog per regionaal steunpunt (met de leefwereld!) organiseren.
  • Om missie, visie en passende ondersteuning t.b.v. goed onderwijs voor ieder kind te bespreken.
  • Om succesvolle initiatieven en gezamenlijk beleid op te halen en te delen.
• Vergelijkend onderzoek met swv-en die erin slagen om eigenaarschap te beleggen bij scholen/schoolbesturen, meer inclusief onderwijs te realiseren en deelnamepercentage laag te houden.

Gewenste resultaten

• gedeelde missie en visie zijn terug te zien in gedrag en ontwikkelingen
• meer eigenaarschap bij bestuurlijke regionale steunpunten
• vereenvoudigde ondersteunende processen
• de leefwereld: scholen / leerkrachten binnen de regionale steunpunten voelen zich optimaal ondersteund om goed onderwijs voor ieder kind te bieden doordat beleid en processen op hen zijn afgestemd
• ouders en kinderen ervaren ondersteuning om tot het beste onderwijs te komen
• verbinding en begrip dankzij dialoog en heldere gezamenlijke belangen, dankzij professionele communicatie
• ondersteunend verantwoordings- en sparringssysteem: van CVT/ALV tot aan scholen